Vậy vật liệu xây dựng xanh là gì? Vì sao nó lại được ưa chuộng và đâu là những loại vật liệu tiêu biểu hiện nay?
1. Vật liệu xây dựng xanh là gì?
Vật liệu xây dựng xanh (green materials) là các loại vật liệu có nguồn gốc thân thiện với môi trường, ít phát thải khí nhà kính, có thể tái chế hoặc tái sử dụng, đồng thời giúp tiết kiệm năng lượng trong suốt vòng đời công trình.
Tiêu chí đánh giá vật liệu xây dựng xanh thường bao gồm:
- Sử dụng tài nguyên tự nhiên hiệu quả
- Ít tác động đến môi trường trong quá trình sản xuất
- Có khả năng tái sử dụng hoặc phân hủy sinh học
- Không gây hại cho sức khỏe con người
2. Vì sao vật liệu xây dựng xanh ngày càng được ưa chuộng? Bảo vệ môi trường sống
Sử dụng vật liệu xanh giúp giảm lượng CO₂ phát thải, hạn chế rác thải xây dựng và bảo vệ hệ sinh thái xung quanh.
Tiết kiệm chi phí vận hành lâu dài
- Dù có thể tốn kém hơn ở giai đoạn đầu, nhưng vật liệu xanh giúp:
- Giảm hóa đơn điện nước
- Tăng độ bền, giảm chi phí bảo trì
- Giữ nhiệt tốt, tiết kiệm năng lượng điều hòa
Nâng cao giá trị công trình
- Công trình sử dụng vật liệu xanh thường được đánh giá cao hơn về mặt thẩm mỹ, chất lượng và giá trị thương mại – nhất là trong các dự án bất động sản cao cấp.Hòa nhập xu hướng xây dựng bền vững
- Các chứng chỉ công trình xanh như LEED, LOTUS, EDGE đều khuyến khích sử dụng vật liệu xanh để đạt điểm tiêu chuẩn cao hơn.
3. Các loại vật liệu xây dựng xanh phổ biến hiện nay
Gạch không nung
- Sản xuất không dùng nhiệt độ cao thì ít phát thải CO₂
- Có khả năng cách nhiệt, cách âm tốt
- Được khuyến khích sử dụng trong nhiều chương trình phát triển bền vững
Tre, nứa, gỗ tái sinh
- Vật liệu tự nhiên, sinh trưởng nhanh, dễ khai thác
- Tạo cảm giác gần gũi, phù hợp với phong cách kiến trúc sinh thái
- Có thể xử lý chống mối mọt, kéo dài tuổi thọ
Bê tông xanh (Green Concrete)
- Sử dụng tro bay, xỉ thép thay thế một phần xi măng
- Giảm lượng khí CO₂ phát thải khi sản xuất
- Vẫn đảm bảo cường độ và tuổi thọ như bê tông truyền thống
Kính Low-E (Low Emissivity)
- Giúp cản nhiệt, giảm bức xạ mặt trời
- Giữ nhiệt vào mùa đông, mát vào mùa hè
- Phù hợp với nhà phố, biệt thự, công trình cao tầng
Sơn sinh thái, sơn không chứa VOC
- Không chứa hợp chất hữu cơ bay hơi độc hại
- An toàn cho sức khỏe, đặc biệt với trẻ nhỏ và người già
- Được sử dụng rộng rãi trong nội thất xanh
4. Thách thức khi ứng dụng vật liệu xây dựng xanh tại Việt Nam
- Chi phí đầu tư ban đầu còn cao
- Thiếu nguồn cung vật liệu đạt chuẩn tại địa phương
- Chưa phổ biến về nhận thức và kiến thức kỹ thuật
- Chưa có chính sách hỗ trợ cụ thể và rộng rãi cho người dân, nhà đầu tư
5. Xu hướng phát triển trong tương lai
Dù còn nhiều rào cản, nhưng xu hướng sử dụng vật liệu xanh trong xây dựng tại Việt Nam đang tăng nhanh chóng, đặc biệt trong:
- Các dự án bất động sản cao cấp, resort sinh thái
- Nhà máy, văn phòng đạt chuẩn công trình xanh
- Công trình nhà ở dân dụng có nhu cầu sống tiện nghi và an toàn
Vật liệu xây dựng xanh không chỉ là lựa chọn của hiện tại mà còn là định hướng tất yếu của tương lai. Đầu tư vào vật liệu xanh chính là đầu tư vào môi trường, sức khỏe và giá trị lâu dài của công trình.